فرهنگ زمینه ساز هم کاری: مقایسه دستاوردهای آموزنده گان ترکمن و غیرترکمن از هم آموزی

امروزه، هم آموزی، که رویکردی همه سویه به آموزش است، در دنیا طرفداران فراوانی یافته است. در این رویکرد، که برخاسته از اندیشه های ویگوتسکی و سازایی گری ی گروهی است، فرهنگ نقش ارزنده ای در آموختن دارد. بنابراین، در بهره گیری از هم آموزی برای بهسازی ی آموزش، به ویژه در کشورهای چند فرهنگی همچون ایران، نمی توان پیشینه ی فرهنگی ی آموزنده گان را نادیده گرفت چون همه ی آموزنده گان از بازخورد یکسانی به هم کاری برخوردار نیستند. یافته های پژوهش های پیشین نه تنها اثربخش تر بودن هم آموزی نسبت به شیوه های سنتی، بلکه اثرگذاری ی گروه بندی های گوناگون و ویژه گی های گروه در این اثربخشی را نیز آشکار کرده اند. این پژوهش با هدف کمک به کاهش دشواری های آموزشی و نشان دادن نقش ارزنده ی فرهنگ در آموختن، گمانه های زیر را بررسی کرده است: آموزنده گان ترکمن، که در فرهنگ شان به هم کاری بهای بیش تری داده می شود، در برابر دیگر آموزنده گان بازخورد سازنده تری به هم کاری دارند، در فرایند هم آموزی هم کاری ی بیش تری از خود نشان می دهند، و دستاورد آموزشی ی بیش تری هم از هم آموزی دارند. برای گردآوری ی داده ها، داده بخشان از میان آموزنده گان دختر پایه ی سوم راهنمایی در شهر گنبد کاووس به روش یک بختانه ی خوشه ای گزینش شدند. داده بخشان، که از دو گروه فرهنگی ی ترکمن و غیر ترکمن بودند، در یک دوره ی هشت هفته ای، زبان انگلیسی را در یک جاوگاه (موقعیت)به شیوه ی هم آموزی آموختند. برای این منظور، آموزنده گان هر دو گروه فرهنگی در گروهک های هم آموز گمارده شدند. دو گروه آموزنده سه بار سنجش شدند، پیش از به کارگیری ی هم آموزی، به وسیله ی پرسش نامه ی بازخوردسنج هم آموزی، در جریان هم آموزی به وسیله ی نگرش نامه کارکردسنج، و پس از هم آموزی به وسیله ی آزمون دستاوردسنج. در ساختن همه ی این ابزارها با بهره گیری از اصول ابزارسازی و نظر کارشناسان روایی و پایایی ی آن ها بیشینه شد. علاوه بر جدول ها و نمودارها، برای پردازش داده ها با توجه به نوع و سطح دقت آن ها، آزمون آماره ای تی برای گروه های ناوابسته و آزمون ناآماره ای خی دو به کار رفت. برایند این پردازش ها نشان داد آموزنده گان ترکمن، که در فرهنگ شان بر هم کاری پافشاری می شود، به هم آموزی بازخورد سازنده تر، در فرایند آن هم کاری بیش تر، و دستاورد آموزشی ی بیش تری از آن دارند. پس کاربرد سودبخش روش های تازه پیش نیازهای فرهنگی ای دارد که باید نخست برآورده شوند.